Համաշխարհային ժառանգություն
Համաշխարհային ժառանգությունը մշակութային արժեքներ են, ստեղծված բնական մարդու կողմից, որոնք պաշտպանվում և ժողովրդականացվում են իրենց յուրահատուկ պատմական կամ էկոլոգիական նշանակության համար։
1972 թվականին ՄԱԿԳՄԿ-ը (ՅՈՒՆԵՍԿՕ) ընդունել է «Համաշխարհային մշակութային և բնական ժառանգության պաշտպանման կոնվենցիան» (ուժի մեջ է մտել 1975 թվական)։ ԽՍՀՄ-ը վավերացրել է կոնվենցիան 1988 թվականի մարտի 9-ին։ Մինչև 2009 թվականի ապրիլին կոնվենցիան վավերացրել են 186 երկրներ։
Համաշխարհային ժառանգության ցանկի ամենակարևոր նպատակն է պահպանել և հայտնի դարձնել յուրահատուկ օբյեկտները, և անկողմնակալության համար կազմված են եղել գնահատության չափանիշները։ Սկզբում (1978 թվականից) եղել են միայն մշակութային ժառանգության օբյեկտների չափանիշներ, և այդ ցանկը ուներ վեց կետ։ Իսկ հետո, մայրցամաքների, այդպես ասած, հավասարակշռությունը պահպանելու համար բոլոր չափանիշները միացրել են և այսօր Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտը պիտի ունենա գոնե մեկ չափանիշ թվարկածից:
Հետևյալ աղյուսակը բովանդակում է Համաաշխարհային ժառանգության օբյեկտները աշխարհագրական դասակարգման առումով՝
Շրջան | Բնական | Մշակութային | Խառը | Ընդհանուր |
---|---|---|---|---|
Աֆրիկա | 33 | 42 | 3 | 78 |
Արաբական նահանգներ | 4 | 60 | 1 | 65 |
Ասիա-Խաղաղօվկիանոսային | 48 | 129 | 9 | 186 |
Եվրոպա, ԱՄՆ, և Կանադա | 56 | 375 | 9 | 440 |
Լատինական Ամերիկա և Կարիբներ | 35 | 83 | 3 | 121 |
Ընդհանուր | 176 | 689 | 25 | 890 |